Chất Xơ: Món Quà Từ Thiên Nhiên

Chất xơ có vai trò rất quan trọng đối với cơ thể, và là một thành phần không thể thiếu trong chế độ ăn uống hàng ngày của chúng ta, đặc biệt là từ rau, củ, quả.

Bài viết này sẽ giúp bạn hiểu rõ hơn về chất xơ, các loại chất xơ và lợi ích mà chúng mang lại cho sức khỏe.

Chất xơ là gì?

Chất xơ là một loại carbohydrate nhưng không nằm trong nhóm tinh bột. 

Đặc điểm nổi bật của chất xơ là không được tiêu hóa và hấp thu khi đi qua ống tiêu hóa. 

Điều này có nghĩa là chất xơ không cung cấp năng lượng cho cơ thể như các loại carbohydrate khác. 

Chúng được tìm thấy chủ yếu trong các thực phẩm có nguồn gốc thực vật như rau, củ, quả.

Các loại chất xơ

Để giữ cho hệ tiêu hóa khỏe mạnh, chúng ta cần cả hai loại chất xơ: chất xơ hòa tan và chất xơ không hòa tan. Mặc dù cả hai loại này thường cùng có mặt trong một loại thực phẩm, nhưng chúng có vai trò khác nhau đối với sức khỏe.

Chất xơ không hòa tan

Chất xơ không hòa tan thường có mặt trong ngũ cốc nguyên hạt, các loại trái cây và rau xanh. Đặc biệt, nó xuất hiện nhiều trong vỏ, hạt, thân và cuống của các thực phẩm như cám lúa mì, cám yến mạch, cám gạo và các loại đậu.

Hành trình của chất xơ không hòa tan trong cơ thể:

Tại Miệng: Khi nhai thức ăn, enzyme nước bọt không thể phá vỡ chất xơ không hòa tan thành các chất mà cơ thể có thể hấp thu.

Tại Thực quản: Khi nuốt, chất xơ không hòa tan được đẩy đến dạ dày.

Tại Dạ dày: Chất xơ không hòa tan trong nước và dịch dạ dày, rồi tiếp tục di chuyển xuống ruột non và ruột già mà không có sự biến đổi nào.

Tại Ruột già: Chất xơ không hòa tan hút nước làm mềm phân và tăng trọng lượng phân. Điều này kích thích nhu động ruột giúp đẩy các chất thải đến trực tràng dễ dàng hơn.

Chất xơ không hòa tan còn bọc khối thức ăn lại mà không gây ợ hơi và quét sạch đường ruột như cây chổi lớn quét ngoài sân.

Chất xơ hòa tan

Chất xơ hòa tan có khả năng hấp thu nước và nở ra thành dạng keo trong hệ tiêu hóa. Nó thường xuất hiện trong các loại rau lá xanh nhớt như rau đay, rau mồng tơi; trái cây như thanh long; cũng như các hạt như hạt é và hạt chia.

Một số chất xơ hòa tan còn đóng vai trò prebiotics - nguồn thức ăn cho vi sinh vật có lợi (probiotics) sống ở đường ruột từ đó giúp tăng cường sức khỏe hệ tiêu hóa. 

Một ví dụ phổ biến của prebiotics là đường FOS (Fructooligosaccharides), hiện diện trong nhiều thực phẩm như artiso, rau diếp xoăn, khoai tây và chuối nhưng với hàm lượng thấp.

Hành trình của chất xơ hoà tan đi vào cơ thể:

Tại Miệng: Enzyme nước bọt cũng không thể phá vỡ được.

Tại Thực quản: Được đẩy vào thực quản đến dạ dày.

Tại Dạ dày: Hòa tan trong nước và dịch dạ dày tạo thành dịch sệt như gel làm chậm hoạt động của enzyme tiêu hóa trước khi di chuyển xuống ruột non.

Tại Ruột non: Làm chậm hấp thu đường, cholesterol và chất béo từ thức ăn.

Tại Ruột già: Là nguồn thức ăn cho vi sinh vật có lợi ở đây.

Chất xơ hoà tan sẽ bám vào tế bào ung thư cùng với các độc tố khác để quét ra khỏi đường ruột ,giống như cây chổi nhỏ quét bụi kỹ lưỡng sau khi cây chổi lớn đã hoàn tất công việc ban đầu.

Chất xơ hút nước để tái hấp thu nước trong lồng ruột, giúp tống lượng thức ăn, chất cặn bã, vi khuẩn ra ngoài.

Kết luận

Chất xơ thật sự là món quà quý giá từ thiên nhiên giúp bảo vệ sức khoẻ toàn diện. Nếu chúng ta hiểu rõ về chất xơ, chất xơ hòa tan và chất xơ không hòa tan, và hiểu rõ vai trò của chất xơ đối với cơ thể, thì chúng ta sẽ cố gắng sử dụng chất xơ đúng cách thông qua chế độ dinh dưỡng hàng ngày hợp lý bao gồm nhiều rau củ quả tươi sống phong phú đa dạng màu sắc!

KHOẺ HẠNH PHÚC

Địa chỉ: 12 Thạnh  Mỹ Lợi, KP1, P. Thạnh Mỹ Lợi, Q.2, Tp. Thủ Đức, TPHCM.

Hotline/Zalo: 0975366342

Email: khoehanhphuc.vn@gmail.com